มหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยในนิวซีแลนด์มีทั้งหมด 8 แห่ง ทุกแห่งเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐ เปิดสอนหลักสูตรระดับปริญญาตรีและระดับสูงกว่าปริญญาตรี ทั้งในสาขาวิชาการและสาขาวิชาชีพ
มหาวิทยาลัยนิวซีแลนด์อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ New Zealand Vice-Chancellors' Committee (NZVCC) หรือแปลเป็นไทยได้ว่า สภาอธิการบดี ทั้งนี้เนื่องจากคำว่า Vice-Chancellor เป็นคำเรียกตำแหน่งอธิการบดี หรือผู้บริหารสูงสุดของแต่ละมหาวิทยาลัยนั่นเอง
มหาวิทยาลัยทั้งแปดแห่งของนิวซีแลนด์ กระจายตัวอยู่ในเมืองสำคัญ 6 เมืองของนิวซีแลนด์ ในจำนวนนี้มีเมือง Auckland (ประชากร 1.4 ล้านคน) และ Christchurch (ประชากร 4 แสนคน) ที่มีสองมหาวิทยาลัย ส่วนเมืองอื่นๆ มีเมืองละหนึ่งมหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยในนิวซีแลนด์ ไม่มีระบบการจัดลำดับ (Ranking) อย่างชัดเจนเหมือนในประเทศอื่น แต่ละมหาวิทยาลัยมีจุดแข็งของตน เนื่องจากจำนวนประชากรทั้งประเทศที่น้อยเพียงไม่ถึง 4.5 ล้านคน ทำให้ไม่นิยมเปิดคณะซ้ำซ้อนกัน ซึ่งจะทำให้สิ้นเปลืองงบประมาณของประเทศอย่างไม่จำเป็น คณะใดที่ต้องใช้เงินทุนมากๆในการก่อตั้ง จัดสร้าง และจ้างบุคลากร จึงจะรวบไปไว้ที่มหาวิทยาลัยใดมหาวิทยาลัยหนึ่ง และจึงกลายเป็น "จุดแข็ง" หรือ "จุดขาย" ของมหาวิทยาลัยแห่งนั้นไปโดยปริยาย
ยกตัวอย่างเช่น
- ถ้าต้องการเรียนแพทย์หรือสาขาทางการแพทย์ต่างๆ ต้องไปที่ ม.โอทาโก้
- ถ้าต้องการเรียนสถาปัตย์ ตรงไปที่ ม.วิคตอเรีย เมืองเวลลิงตัน
- ถ้าต้องการเรียนสัตวแพทย์ ก็ต้องไปที่ Massey University
- ถ้าต้องการเรียนวิศวะ แนะนำที่ ม. Canterbury เมือง Christchurch
สำหรับสาขาอื่นๆ ที่เป็นสาขาสังคมศาสตร์ มีเปิดสอนในทุกมหาวิทยาลัย ซึ่งนักศึกษาสามารถเลือกตามความชอบใจ อาจเลือกที่เดินทางง่าย ที่ราคาประหยัด หรือที่มีภูมิทัศน์สวย หรือไม่ชอบอากาศร้อนของเกาะเหนือ ก็เลือกไปเรียนที่เกาะใต้ ในขณะที่บางคนไม่ชอบหนาว ก็เลือกไปเรียนเกาะเหนือ เป็นต้น
ค่าใช้จ่ายแต่ละมหาวิทยาลัยในสาขาเดียวกัน จะใกล้เคียงกัน แต่ไม่เท่ากัน มหาวิทยาลัยที่ใหญ่กว่า อยู่ในเมืองใหญ่อย่างโอ๊คแลนด์ จะคิดค่าเล่าเรียนแพงกว่ามหาวิทยาลัยขนาดเล็กลงมาที่อยู่ในหัวเมือง อัตราอาจต่างกันได้ 3-4 พันดอลล่าร์ หรือประมาณ 1 แสนบาทเมื่อคิดเป็นเงินไทย
- ค่าเล่าเรียนสายสังคมศาสตร์ อยู่ที่ประมาณ $24,000 - $27,000 ดอลล่าร์นิวซีแลนด์ต่อปี
- ค่าเล่าเรียนหลักสูตรบริหารธุรกิจ อยู่ที่ประมาณ $26,000 - $31,000 ดอลล่าร์นิวซีแลนด์ต่อปี
- ค่าเล่าเรียนหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์ อยู่ที่ประมาณ $38,000 ดอลล่าร์นิวซีแลนด์ต่อปี
- ค่าเล่าเรียนหลักสูตรทางการแพทย์ อยู่ที่ประมาณ $46,000 - $50,000 ดอลล่าร์นิวซีแลนด์ต่อปี
ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันแล้วในวงกว้าง ว่ามหาวิทยาลัยอันดับ 1 ของนิวซีแลนด์นั้น คือมหาวิทยาลัย Auckland (University of Auckland) ซึ่งหากเรียงลำดับตามที่ QS World Ranking จัดอันดับ ก็จะได้ดังนี้
- University of Auckland (อันดับ 81 ของโลก จำนวน น.ศ. 40,000 คน)
- University of Otago (อันดับ 169 ของโลก จำนวน น.ศ.20,600 คน)
- University of Canterbury (อันดับ 214 ของโลก แชร์อันดับกับ ม. Georgetown ในสหรัฐอเมริกา จำนวน น.ศ. 14,900 คน)
- Victoria University of Wellington (อันดับ 228 ของโลก จำนวน น.ศ. 21,000 คน เป็น น.ศ.ต่างชาติกว่า 3,000 คน)
- University of Waikato (อันดับ 324 ของโลก จำนวน น.ศ. 12,300 คน)
- Massey University (อันดับ 340 ของโลก เป็นมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดในนิวซีแลนด์สำหรับสาขาการเกษตรและป่าไม้)
- Lincoln University (อันดับ 373 ของโลก เดิมเป็นวิทยาลัยเกษตรกรรม ปัจจุบันเน้นเกี่ยวกับการพัฒนาทรัพยากรดิน)
- Auckland University of Technology (อันดับ 441-450 ของโลก เป็นมหาวิทยาลัยน้องใหม่อายุ 16 ปีที่โตเร็วที่สุดใน NZ)
เปรียบเทียบอันดับกับมหาวิทยาลัยไทย ซึ่งได้รับการจัดอันดับโดย QS เช่นเดียวกัน | ข้อมูลปี 2016